De angst voor het vinkje

Tegenwoordig doen we steeds meer digitaal. Dat brengt een aantal voordelen met zich mee. We kunnen bijvoorbeeld wijzigingen of meldingen op elk gewenst moment van de dag doorgeven, zonder gebonden te zijn aan kantoortijden. Maar deze flexibiliteit brengt ook een aantal nadelen met zich mee. Door volledig digitaal te werken ontbreekt ook een belangrijk moment waarbij het bevoegd gezag en de ondernemer kunnen overleggen. Normaal gesproken is er tijdens dit moment ruimte om vragen te stellen enerzijds en de regels toe te lichten anderzijds.

Groeiende vragenlijsten

Afgelopen week was ik bij een ontbijtbijeenkomst voor ondernemers in Alphen aan den Rijn. Hier gaf de Omgevingsdienst een presentatie over aankomende vernieuwingen. De ondernemer zal zelfstandig veranderingen in zijn bedrijf moeten aangeven en zelfstandig de juiste keuzes maken om de verandering te melden. Met het aanklikken van vinkjes, ondersteunt met een uitgebreide toelichting, moet dat kunnen. Heel overzichtelijk, maar tegelijkertijd brengt ieder vinkje weer een nieuwe lijst met vragen met zich mee. De ondernemer ziet de vragenlijst alleen maar langer worden, met als gevolg dat er weerstand tegen de vinkjes ontstaat. Bij de Omgevingsdienst hebben ze hierop iets bedacht. Ze gaan naast hun taak als controlerend en corrigerend orgaan ook een adviserende rol aannemen.

Hoe kan het bevoegd gezag de omslag maken van ‘moeten’ naar ‘meedenken’? Allereerst door het persoonlijke contact weer terug te brengen.

Energiebesparingsplan

Een ander voorbeeld, elk bedrijf in Nederland moet een energiebesparingsplan hebben. De ondernemers dienen deze plannen digitaal in en moeten vervolgens ook melden wanneer de plannen zijn uitgevoerd. In deze plannen staan de maatregelen, de termijnen en hoe ze dit gaan uitvoeren. Vervolgens verwacht je ook een handhaver die dit controleert, maar controle blijft uit.

Ben je een milieubelastend bedrijf, dan wordt je gemiddeld eenmaal per jaar bezocht door handhavers. Ben je een minder interessant bedrijf, bijvoorbeeld omdat je geen opslag van milieubelastende stoffen hebt of de aard van jouw bedrijf hier geen reden toegeeft, dan word je ongeveer eens in de 5 jaar bezocht. De overheid trekt zich steeds verder terug en zet in op digitale middelen, via het digitale systeem delen ondernemers informatie met de overheid, maar vaak hebben zij ook vragen of juist behoefte aan overleg. Waar kunnen ze terecht met vragen of voor overleg? Hoe weet de ondernemer of zij het goed (genoeg) doen?

Stel je bent een bedrijf met een groot kantoorpand en dit pand hangt vol met halogeenlampen. Eigenlijk zijn halogeen lampen al niet meer van deze tijd. Sterker nog deze zijn sinds 1 september niet meer te koop. We maken de overstap naar LED-verlichting. Hoe weet een ondernemer wat bijvoorbeeld een geschikt moment is om over te stappen op LED? Of wanneer moet hij of zij juist helemaal overgestapt zijn?

Juiste vinkje

Een vinkje aan of uit zetten lijkt makkelijker en voordeliger voor zowel de overheid als ondernemers. Maar wie adviseert dan nog de ondernemers? Wie helpt ze bij hun keuze voor het juiste vinkje?

Het vereenvoudigen van regels en systemen klinkt als muziek in de oren, maar is het wel zo eenvoudig?