Kantoortuin of “huiskamers-tuinen” op kantoor?
De kantoortuin ligt onder vuur, omdat werknemers in deze werkomgeving ziek worden. Dit zag ik recent op het tv-programma De Monitor. Negentig bedrijfsartsen kwamen, na een uitgebreid onderzoek, tot de opzienbarende conclusie dat de kantoortuin bij veel mensen zorgt voor stress, hoofdpijn en burn-outverschijnselen. Hoe is deze situatie ontstaan en kan het anders?
Hebben kostenbesparing en onvoldoende aandacht het gewonnen van de arbeidskwaliteit?
Het klonk in het begin allemaal zo vriendelijk; de kantoortuin. Een tuin heeft van nature iets onschuldigs, dus misschien was de woordkeuze al fout, want wie wil er nu niet in een ‘tuin’ zitten. Het suggereert een frisse, lichte plek waar je met z’n allen kunt vertoeven en relaxen. Deze suggestie staat haaks op wat de kantoortuin vaak in werkelijkheid is; een slecht geventileerde ruimte voorzien van te weinig daglicht, waar groen niet aanwezig is, waar veel gekakeld wordt, de ramen niet open kunnen, mensen elkaar van het werk houden en er niet in alle rust kan worden gewerkt! Merkwaardig eigenlijk.
Het heeft kunnen gebeuren, omdat er vierkante meters door facilitaire afdelingen bespaard konden worden en het best efficiënt was om met z’n allen aan een groot kantoorblok samen te werken. Er waren natuurlijk ook architecten en kantoorinrichters die het perfecte nieuwe werken in mooie plannen uitgewerkt en geïllustreerd hebben. Daarnaast hebben de Arbo-deskundigen onvoldoende aandacht gehad voor de uitval van mensen door werkdruk en overbelasting. Dit is meer van het laatste decennium. Dat de mentale factor wat onderbelicht is gebleven beschreven we al eerder in deze blog.
Kunnen we nog terug?
Die vraag is interessant, vooral wat we dan terug zouden willen hebben. Een trend is ook gaande dat meer medewerkers thuis zijn gaan werken, misschien wel omdat daar nog ruimte beschikbaar is waar ze rustig kunnen bellen of een presentatie kunnen voorbereiden. Zolang de kinderen maar naar school zijn…
Daarom ‘de huiskamers-tuin!’
Nee, het is geen schrijffout, het gaat niet om één huiskamer, maar om meerdere huiselijke ruimtes op kantoor. Wellicht zou je zelfs wel een ruimte moeten faciliteren waar je even snel een ‘espresso powernap’ kunt doen. Bij het bekende TV programma Jinek werd aangegeven dat je enorm veel energie krijgt als je een kop espresso drinkt en dan even 20 minuten gaat slapen. Het is alleen nog wat ongebruikelijk om tijdens werktijd te gaan slapen, maar als je er productiever van wordt…
Wat er nog meer moet zijn? Rustige plekken, waar je ongestoord kunt nadenken, met frisse lucht, daglicht en inspirerende dingen om je heen die je creativiteit vergroten. Vergeet niet om na te denken over de akoestiek, want alleen maar een paar glazen wanden toevoegen in een gebouw van beton is onvoldoende. Dat is net zoiets als thuis; je wilt in jouw omheinde tuin gaan lezen, terwijl de buurkinderen naast je aan het trampolinespringen zijn. Daarnaast mogen grote tafels, zoals in de kantoortuin, best blijven bestaan. Thuis eet je ook samen aan een grote tafel. Dat is best efficiënt; een directe verbondenheid tussen de tafelgenoten.
Vergeet niet datgene wat normaal ook in de tuin staat
Natuurlijk zijn alle huiskamers op kantoor voorzien van verzorgde planten, want het TNO komt na onderzoek tot de conclusie dat planten gezondheids- en vermoeidheidsklachten tegengaan. Dat komt omdat planten, net als buiten in de tuin, zorgen voor lucht, vocht en het filteren van schadelijke stoffen. We zijn het misschien in alle drukte gewoon vergeten.
En, wat doe je als je thuis opnieuw gaat inrichten?
Precies, er wordt gekeken naar de wensen van ieder individu om jezelf thuis te voelen. Doe dat in dit geval ook maar. Het leermoment van de kantoortuin is dat het iets te veel is opgedrongen en er te weinig geluisterd is naar de behoeften en wensen van de gebruikers.